Casanova. Met wie had hij affaires en vond hij uiteindelijk de liefde?

Je hoort vaak: ‘Hij is een echte Casanova’ en we weten allemaal wat dat betekent. Oppassen dus, hij is een versierder, een rokkenjager. Maar wie was die echte Casanova nu eigenlijk? We zochten het voor je uit!

Casanova was meer dan een versierder

Casanova, voluit bekend als Giacomo Girolamo Casanova, was Italiaanse schrijver en avonturier die in 1725 werd geboren in Venetië. Als libertijn was de vrijheid van het individu voor hem heel belangrijk. Op late leeftijd schreef hij zijn levenswandel op in een autobiografie, genaamd ‘Histoire de ma vie’, de geschiedenis van mijn leven. Een geschiedenis met vele liefdesaffaires en avonturen in vele Europese steden. Zeker voor die tijd leidde hij een leven dat even opwindend als schandalig was. Een rokkenjager eerste klas, die het, naar eigen zeggen, zelfs presteerde de Franse koningin Marie Antoinette te verleiden.

Maar versieren was niet het enige wat hij kon. Hij was intelligent en stond bekend om zijn brede interesse. Hij studeerde rechten, was bibliothecaris, alchemist en schrijver van gedichten, toneelstukken en historische onderwerpen. Het werk dat het meest bekend is blijft echter zijn biografie, met alle smeuïge details. Hoewel ‘Histoire de ma vie’ een prachtige bron is voor zijn liefdesavonturen en affaires, is het nog steeds niet helemaal duidelijk of alle verhalen op feiten berusten of toch ook deels door hem zijn verzonnen. Hij schijnt wel plezier te hebben gehad in het opschrijven ervan en naar eigen zeggen herleefde hij hierdoor op zijn oude dag zijn leven en was alles de waarheid.

Casanova in de liefde

Het is ondoenlijk om alle affaires van Casanova hier op te sommen, maar om een beeld te geven volgen hier enkele bekende amoureuze relaties die bekend zijn uit zijn werk of andere historische bronnen:

Henriette, de eerste liefde

Volgens de memoires van Casanova was zij zijn eerste liefde, maar dit was gedoemd om te falen, want ze was al getrouwd. Ze hadden een korte maar gepassioneerde relatie.

Caterina Capretta, de grote liefde

Caterina was zijn eerste grote liefde. Casanova noemde haar ‘zijn vrouw’, ook al waren ze niet getrouwd. Ze was nog maar 14 jaar oud! Ze ontmoetten elkaar in Venetië, maar hun relatie eindigde tragisch nadat ze door haar boze vader, die achter hun escapades kwam, naar het klooster werd gestuurd. Vanaf toen konden ze alleen nog met haar praten door briefjes uit te wisselen. Caterina werd trouwens ook zwanger van Casanova, maar kreeg uiteindelijk een miskraam.

Marina Morosini, vriendin van Caterina uit het klooster

Terwijl Casanova Caterina bleef bestoken met briefjes, ontmoette hij van dit klooster een tweede non. Hij noemt haar M.M. in zijn memoires, maar we weten nu dat het Marina Morosini moet zijn geweest. Zij was nota bene een vriendin van de arme Caterina. Marina was een schoonheid van 22 afkomstig uit een adelijke familie. Ze verveelde zich echter stierlijk in het klooster en ging liever naar het theater. Ze had veel affaires en begon te gokken. Stiekem had ze een affaire met Casanova, maar in 1752 trouwde toch ze met de Franse ambassadeur.

Hoewel Casanova de schijn tegen heeft, was Casanova niet zomaar een rokkenjager. Hij meende dat zowel Caterina als Marina allebei hele vrije denkers waren met goede karakters. Hun probleem was dat ze waren weggestopt door hun familie. Dat zij vervolgens hun eed schonden, was volgens hem dan ook niet de schuld van deze twee nonnen, maar van hun ouders.

Theresa Imer, de operazangeres

Theresa was een operazangeres. Hun relatie was hartstochtelijk en romantisch, maar ze was al getrouwd. Dat weerhield ze er niet van met elkaar aan te rommelen. Theresa werd zwanger van Casanova, maar die wist dat op dat moment niet. Ze beviel van hun dochter Sophia en mede hierdoor strandde haar huwelijk. Casanova had graag voor Sophia willen zorgen, maar dat liet Theresa niet toe. Hij kreeg wel haar 13-jarige zoon, Giuseppe om voor te zorgen, want ze had niet genoeg geld om voor hem te zorgen. Theresa zat financieel aan de grond en belandde uiteindelijk voor de zoveelste keer in de gevangenis…de laatste keer in London waar ze tragisch genoeg overleed.

Bellino, de jongen die een meisje was?

Casanova ontmoette Bellino, een jonge zanger. Hij was er echter van overtuigd dat ze een meisje was. Dat was niet zo gek. In die tijd werden opera rollen voor hoge stemmen vaak uitgevoerd door zogenaamde castrati, want vrouwen mochten niet optreden in de kerk. Castrati waren zeer gewild en daardoor was optreden zeer lucratief. Voor vrouwen was dit natuurlijk een doorn in het oog. Hierdoor wist men dat er vrouwen waren die zich voordeden als een castrati! De wereld op zijn kop. Een vrouw die doet alsof ze een man is zodat ze een vrouwentrol kan bemachtigen in een opera! Casanova die betoverd werd door Bellino bleef volhouden dat ze een vrouw was. Hij probeerde zelfs haar moeder om te kopen om het geheim te verklappen. Dat lukte niet. Dus ging hij voor een meer directe aanpak. Op een dag waren ze samen en kon hij onder haar kleren voelen dat ze een penis had. Hij was ontgoocheld. Had hij dan toch geen gelijk? Uiteindelijk biechtte Bellino op dat ze inderdaad een vrouw was. De penis die hij had gevoeld was nep. Ze wilde absoluut voorkomen dat haar geheim werd ontdekt. Haar echte naam was Teresa Lanti. Casanova wilde uiteindelijk met Theresa trouwen. Door allerlei omstandigheden is dit niet gelukt. Teresa heeft een kind gekregen van Casanova en ze hielden jarenlang contact.

Marie Antoinette, de koninklijke affaire

Dat Casanova de Franse koningin Marie Antoinette heeft versierd is nooit bewezen. Zij was getrouwd met Lodewijk XVI. Casanova beweert dat hij een affaire met haar had toen hij in Frankrijk was. Het is bekend dat Marie Antoinette verschillende buitenlandse minnaars heeft gehad en er zijn geruchten dat ze een nymfomaan was. Ze werd uiteindelijk zelfs beschuldigd van incest met haar zoon, maar of dat waar was waarschijnlijk een verzonnen aanklacht. Hoe dan ook, ze had dus geen mooie reputatie voor een dame van stand en een langdurige relatie kan Casanova niet met Marie-Antoinette hebben gehad, want ze werd onthoofd in 1793.

Henriette Jourdain, een van zijn laatste liefdes

Henriette was een Parijse actrice en een van de laatste liefdes in Casanova's leven. Hun relatie was wederzijds en Henriette speelde een belangrijke rol in zijn latere jaren.

Andere Casanova weetjes

• Casanova zou nooit relaties hebben beëindigd. Als de relatie over was, was dat volgens hem een gezamenlijke beslissing. ‘Geen rancune en hartpijn, op zijn hoogst een beetje verdriet.’
• Casanova vond het leuk als vrouwen hem aankleeden als een meisje. Hij zou ook homoseksuele ervaringen hebben gehad, hoewel hij de voorkeur gaf aan vrouwen.
• Casanova hield van intelligente vrouwen. Zonder een goed gesprek neemt het genot van de liefde volgens hem met tweederde af.
• Er wordt gezegd dat Casanova echt verliefd was op vrouwen. Hij was dus geen respectloze vrouwenverzamelaar.
• In 1798 overleed Casanova aan een blaasaandoening in Tsjechië in Duchov (destijds Bohemen). Hier had hij een sombere en eenzame tijd. In zijn laatste jaren schreef hij hier zijn memoires.

Casanova in de kunst 

• Arthur Japin schreef Een schitterend gebrek. Hierin is Casanova de geliefde van de hoofdpersoon Lucia.
• Fellini verfilmde de memoires in 1979 onder de titel Casanova, met Donald Sutherland in de hoofdrol.
• Salvador Dalí maakte op basis van Casanova’s memoires verschillende erotische etsen.